DR09 Een Erfgooier op de Fiets (Gooimeer en Erfgooiersroute 100 km)

Fiets even mee, en stel je voor. We fietsen op de Gooimeerdijk in het nieuwe land, en kijken in zuidelijke richting. Over het water heen, nu zie je waar deze tocht naartoe gaat. Het ligt wat hoger, daar in de verte is Naerdinckland, het Land van Naarden, het gebied van de Erfgooiers, gelegen tussen Eem en Vecht op de hoge zandgronden. Een van de oudst bewoonde streken van Nederland. Toen hiér, waar je nu fietst, nog niet bestond, zullen ook de vissers op hun botters op de Zuiderzee dit hebben gezien. In de verte het hoogste punt, de Tafelberg op 36 meter. Maar nu zien we vooral bebouwing en de bijna 200 meter hoge Televisietoren, boven het landschap uit. Dit landschappelijk gesproken uniek stukje land is in bezit van een hoge zandrug, deels bebost, deels heide; het is de noordelijke uitloper van de Utrechtse Heuvelrug. Maar, het is niet Utrecht, dit is een stukje Holland. Het was Floris V, graaf van Holland en Zeeland, die de vrije boeren gebruiksrecht gaf over de woeste Gooise gronden; zij en hun kinderen werden Erfgooiers en mochten de gemeenschappelijke gronden gebruiken, binnen de regels van het markebestuur, wat veel later de Vereniging Stad en Lande van Gooiland werd.

Uniek is ook de grote variatie in landschapstypen, we zien het nu nog niet, zo vanaf de Flevolandse dijk, – nog even wachten, straks fietsen we er – maar rond ’t Gooi liggen wateren aan de randen, met daarbinnen loof-, naald-, gemengde bossen, heide, grasland, landgoederen en unieke restanten van engen en meenten. Het Naardermeer en het Goois Natuurreservaat zijn de natuurlijke buffers geworden van de bebouwing. Daar in het Gooiland liggen de zestal kleinere tot middelgrote plaatsen, met hun vele villawijken als in een prachtig park volledig opgenomen; de groene bosranden omzomen steeds de heidegebieden, met nergens echt een centrumstad.

Rondje Gooimeer (Huizen, Naarden, Almere). In de tijd dat Flevoland nog niet bestond was Huizen een welvarend vissersdorp aan de Zuiderzee. 190 botters vonden er hun thuishaven. Tegenwoordig is Huizen nog steeds een aantrekkelijke plek voor mensen die graag het water op gaan. De vesting Naarden heeft een dubbele omwalling. Leuk om even af te stappen en een rondvaart door de gracht te maken, of een wandeling over de verdedigingswerken. In Almere Haven wordt jaarlijks in september het Havenfestival georganiseerd, met concerten, theater, markten en proeverijen. En natuurlijk met boten, waaronder veel botters (bron: Fietsnetwerk.nl).

Op de fiets

Ik combineer vandaag 2 routes. Beide beginnen in het Nautisch Kwartier van de haven van Huizen. Je vindt hier direct al tal van bezienswaardigheden, zoals de kalkovens, de botterwerf met een smederij, horecagelegenheden, badstranden verderop de Zomerkade en boot-, fiets- en scooterverhuur voor verdere verkenning van de omgeving. Ik parkeer op de TOP locatie: Havenstraat 315 in Huizen. Je moet even kijken hoe de wind staat, omdat aan de overzijde de route over de dijk langs het Gooimeer gaat. Vandaag staat er een oostenwind, dus ga ik tegen de klok in, eerst naar knooppunten 77 en 76. Het fietspad van de Gooische Zomerkade af, de Stichtsebrug op, het oude land voor ‘even’ achterlatend. Het Almeerse fietsroutenetwerk volgen, is hier niet ingewikkeld, het is eenvoudig de kustlijn volgen, links het water met boot recreanten, die misschien net zoals ik uit de haven van Huizen kwamen. Rechts de leegte tot deze wordt onderbroken: Almere-haven. Hier is voldoende horeca en kun je vanaf het terras de haven goed overzien. Na de sky-line van Huizen, als je het weet zie je Oude Kerk boven het groen uit, komt steeds prominenter de Grote Kerk van Naarden dichterbij. De Gooimeerdijk-oost wordt -west, wat strandjes, dat is het dan wel. Terwijl de Hollandse Brug nadert, wordt het verkeer steeds drukker. Het geraas van het autoverkeer brengen mij weer in het hier en nu. Want de afgelopen kilometers was de omgeving ruim en die geeft ruimte tot nadenken, aan de tijden die achter ons liggen, de ijver van dit volk en de maakbaarheid van de omgeving… De lucht is blauw, wel fietsvriend, het gaat als vanzelf. Ik rij op de brug, links de A6 naar Amsterdam, rechts de treinrails, het oude land van Naarden op.

Via het Naarderbos kom je in de oude vesting van Naarden en hier start ook de Erfgooiersroute. Deze is te volgen via de zeskantige groen-witte routebordjes. Ik vraag me overigens af of deze nog worden onderhouden. Met name kleine uitvoering van het bord, is de aanduiding vervaagd en niet overal aanwezig. Extra navigatie is dus gewenst.

Naarden is als enige oude stad in deze regio een mooie start. Je rijdt door enige vestingwerken en het stadje, terug in de tijd. Dan over de A1, kom je in het gebied van de stuwwal. Langs Oud Valkeveen met zijn eigen sfeer, hier onder oude bomen, en ontmoet je de eerste Gooise villa’s aan rustieke weggetjes. Via de ‘thuishaven’ rijdt de route nu het oude vissersdorp Huizen in en door, waarna het via nieuwbouwwijken naar Blaricum gaat. Wat mij betreft heeft het stuk door de nieuwbouw van de Oostermeent geen waarde, mijn advies is om niet weer de Zomerkade op te gaan, maar de fietsborden naar Blaricum te volgen, via de Huizermaatweg naar ’t Merk. Dan zit je weer op de route.

In Blaricum, via oude buurtjes kom je in het centrum waar de Erfgooiersboom staat. Na Laren en het Sint Janskerkhof met het geologisch museum Hofland, verder naar het zuiden, om Hilversum heen, door een bosrijke omgeving, op en iets over de grens met Utrecht. Inmiddels zijn we alweer 2x de snelweg onder- of overgestoken, maar het kan ook 3x zijn. Je merkt toch dat de dichtbevolkte regio niet ver is. Bij Buitenplaats Einde Gooi rij je in westelijke richting de Loosdrechtse Plassen, maar weer omhoog bij het Hilversumse buurtschap Egelshoek. Langs het vliegveld gaat de route Hilversum in, maar vermijdt het centrum. Daarentegen gaat het wel via de bossen van het Corversbos en Spanderswoud naar Bussum. Beter gezegd óm Bussum heen om weer in Naarden uit te komen. Wil je de Erfgooiersroute volgen dan doubleer je het stuk vanaf Naarden naar de haven van Huizen. Dat is zonde, want het is leuker om via de Tafelberg terug te rijden. Je moet dan bij knooppunt 34 (onder Naarden) naar 35 (Bussum) en via Bikbergen, de Crailoseweg over naar de Tafelbergheide (Knooppunt 79 en 80) hier is het hoogstepunt van ’t Gooi. Nu is het simpel en snel dalend naar de thuishaven in Huizen (laatste knooppunt 77). De GPS-tracks voor de totale route kun je aanvragen met het contactformulier. Vermeld daarbij om welke route het gaat.

Evaluatie

Virtuele tour

• 

• 

• 

Meer routes? Kijk hier: Fietsen in Nederland