DR10 In een dag de NOP rond (Emmeloord – Urk – Schokland 102 km)

De route volgt de provinciegrenzen van dit oudste gedeelte van Flevoland; de Noordoostpolder (1942). Begint en eindigt in de ‘hoofdstad’ Emmeloord en op de route twee voormalige eilanden. Je moet voor deze route een beetje op het weer letten, want je rijdt veel langs het IJsselmeer en door het open polderlandschap. Maar er is ook variatie, zo kom je door het mooie Kuinder- en langs het Voorsterbos. Er zijn op en langs de route voldoende voorzieningen in de vele dorpjes. Deze zijn divers van volkomen stil tot toeristisch.

Parkeer de auto in Emmeloord en start bij de Poldertoren of ‘haak ergens in’ op de route, er is keus genoeg, bijvoorbeeld op Urk, of bij Schokland, langs de A6 bij het Ketelmeer of start vanaf het natuurkampeerterrein Veenkuil in het Kuinderbos.

De volgende route is gereden, die je kunt in GPX formaat kunt aanvragen (zie hieronder bij paragraaf Evaluatie).

Op de fiets

Als ik Emmeloord binnen rij met de auto en de fiets achterop, is het nog vroeg. Het is mooi weer en een zomerse dag wordt verwacht. Terrassen worden klaar gezet, vroege supermarktklanten fietsen al, terwijl de winkels worden bevoorraad. De start is onder de Poldertoren, het episch centrum van de Noordoostpolder.

Met de rug naar de toren, ga ik rechtsaf het kruispunt over. Hier is knooppunt 27 richting Tollebeek knooppunt 18, langs de Urkervaart, die bevolkt wordt door veel sportvissers, Een vooraankondiging van de echte vissers, die op Urk hun haven en visverwerkingshallen hebben. Als ik er langs fiets ruik ik een lichte vislucht. In de haven is het druk, de Duitse taal is hoorbaar omdat een vakantieduitser zijn boot uit zijn parkeerhaven manoeuvreert. Alle hens aan dek; ze zijn met z’n vieren er druk mee. Een naastligger moet hotel de botel zijn Nederlandse vlag weghalen. De voorkant van de wegdraaiende vakantieduitser scheert vlak over buurmans’ boot. Op een bankje, uit de wind, die over het IJsselmeer stevig waait, neem ik koffie om deze vorm van recreatie te aanschouwen. De overige bootrecreanten lopen van en naar het sanitair, honden worden uitgelaten en afval weggegooid. Ik stap weer op en maak een rondje door Urk. Het bijzondere dorp verlaat ik aan de vuurtoren-kant en met de wind in de rug, tussen de windmolens en schapen door, rij ik naar Lemmer. Dit stuk is ook onderdeel van het LF20 traject (Flevoroute).

Vanaf de haven kunt je veel kanten op, zowel over water (Enkhuizen) als ook over land wandelend, of fietsend. Op Urk, draagt men klederdracht en spreekt men in eigen dialect. Dit TOP bord verwijst daarnaar.

Bezoek aan het einde van het dijkfietspad eventueel Lemmer, maar de route gaat verder in zuidoostelijke richting naar het Kuinderbos. Het is bos is vernoemd naar Kuinre, een plaatsje waar ik straks ook doorheen kom. Ook slangen huizen hier, een bord langs de weg waarschuwt het verkeer dat ze op de weg liggen te zonnen. Ik zag ze niet… Na Kuinre, op de oude dijk op Overijssels grondgebied naar Blankenham en Pollesteeg. Ik schamp Blokzijl (een stuk drukker!) en kom langs Vollenhovermeer naar Vollenhove. Langs het Voorsterbos naar Kraggenburg en Ens steeds de N352 volgend. Langs de vele bloemenkwekers weer naar water, dit keer van het Ramsdiep en het langs het Ketelmeer naar Schokland. De tocht eindigt dus ook waar het begon op een voormalig eiland, ik fiets er over en kom langs de herinneringspunten. Al is er van Schokland veel minder over dan van Urk, werpt het je mooi terug in de tijd.

Op een smal en niet geasfalteerd ‘onflevolands’ fietspad terug naar start- en eindpunt 27 in Emmeloord. Hier op De Deel zitten de terrassen gezellig vol. Goed om hier met een koel drankje terug te kijken op deze mooie rondrit.

Hoogtepunten langs de route

Schokland en omgeving is UNESCO Werelderfgoed sinds 1995 en staat als enig archeologisch monument in Nederland op deze prestigieuze lijst. En terecht, want dit eiland op het droge heeft veel geheimen en prachtige bodemschatten. Schokland was een eiland in de vroegere onstuimige Zuiderzee en is bewoond geweest van ver in de prehistorie tot de ontruiming in 1859. In dat jaar werd het overstromingsgevaar te groot en moesten de Schokkers noodzakelijke hun eiland verlaten. Sinds de drooglegging van de Noordoostpolder in 1942 maakt Schokland deel uit van het vasteland.

Wie nu langs het kalme IJsselmeer fietst zal zich nauwelijks iets kunnen voorstellen van de strijd tegen het water. Het voormalige eiland Urk lag vroeger immers in de vaak woeste Zuiderzee.Op het eiland met een eigen dialect en eigen klederdracht was de visserij de belangrijkste bron van inkomsten. Rijk werden ze er niet van, maar het bracht brood op de plank. Ook hier werd de vis duur betaald: het leven was hard en armoedig, en vele vissers verloren hun leven op zee. In het voormalige gemeentehuis krijg je een goed beeld van Urk en de Urkers in vroegere tijden.

De Poldertoren is een watertoren die in het centrum van Emmeloord staat. De toren werd gebouwd tussen 1957 en 1959. Met een hoogte van 65,30 meter is deze watertoren een van de hoogste watertorens van Nederland. De toren heeft een groot carillon. De toren, die geen dienst meer doet als watertoren, is sinds 2014 een rijksmonument. De toren is gebouwd door Waterleiding Maatschappij Overijssel. De toren werd vervolgens eigendom van waterleidingbedrijf Vitens dat hem had overgenomen van de stichter. In 2005 is de toren aangekocht door de gemeente Noordoostpolder.

Het Kuinderbos (1100 hectare) is het grootste aaneengesloten bos van de Noordoostpolder. Gelegen aan de rand van de provincie Flevoland, grenst het aan Overijssel en Friesland. Deze boswachterij van Staatsbosbeheer is genoemd naar het voormalige Zuiderzeestadje Kuinre, dat thans gelegen is aan de rand van het Kuinderbos. Dankzij de diversiteit aan grondsoorten kent het Kuinderbos een gevarieerde vegetatie. Op diverse plekken is er een mengeling van zure en kalkrijke grond. Hierdoor is het mogelijk dat 23 van de 27 soorten varens die in Nederland groeien in het Kuinderbos aanwezig zijn. In het Burchtbos, het gedeelte van het bos nabij Kuinre, heeft men na de drooglegging de resten van een kasteel aangetroffen. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid om de oudste Kuinderburcht. Deze burcht werd bewoond door de Heren van Kuinre.

Het Voorsterbos is een van de oudste bossen in de Nederlandse provincie Flevoland. Het ligt tussen Kraggenburg en Vollenhove, en is eigendom van Natuurmonumenten. Het is bijna 1000 ha groot. Naar het zuidoosten sluit het gebied aan op het Kadoelerbos. In het oosten wordt het gebied begrensd door het Kadoelermeer dat tevens de grens vormt met Overijssel.