Tijd nodig om te lezen:
De start op deze eerste dagroute van het jaar ligt op camping Noorddorperbos, tussen Castricum en Heemskerk. De website van de camping vermeldt: Vanaf de camping mooie fietsroutes door duin- en polderlandschap. Ik wil vandaag de regio Zuid-Kennemerland en IJmond verkennen en via een stukje Zaanstreek terugkeren naar Heemskerk. In totaal zo’n 80 kilometer Noord-Hollandse glorie en folklore en dat is ook voor een fiets zonder hulpbron goed te doen. Maar je kunt de route ook delen, bijvoorbeeld als je komt per trein. Haarlem ligt ongeveer op de helft. Je kunt eventueel de route met 10 kilometer verkleinen door niet over het sluizencomplex in IJmuiden te fietsen maar het veer te nemen tussen Velsen noord en zuid.
De fietsroute gaat eerst in zuidelijke richting door Heemskerk, en na 5 kilometer in Beverwijk is er een keuze bij knooppunt 41 (linksaf) om De Bazaar met eigen ogen te zien. Hier schuilt een overdekte weekendmarkt met internationale kraampjes, winkels en eettentjes. Maar waarschijnlijk laat je net zoals ik deze plek links liggen en rijd je door naar de Breestraat met aan beide zijden winkels. Hier trekt de Sint Agathakerk de aandacht. De centraal bouw, bestaande uit een dominante achtzijdige koepel en een krans van eveneens door koepels overwelfde straalkapellen, is in de jaren 1922-24 tot stand gekomen in een door de byzantijnse en vroegchristelijke bouwkunst geïnspireerde bouwstijl. Even verderop kom je in Velsen Noord op de Noordzeekustroute. Deze neemt een pont over het Noordzeekanaal. Hiervoor kun je kiezen, maar als het weer het toelaat is de route over het sluizencomplex een aanrader. Wellicht niet vanwege de schoonheid – je komt heel dichtbij Tata Steel – maar wel doordat het de grootste zeesluis ter wereld is. De zeesluis IJmuiden is hoe dan ook een stukje Hollands Glorie en je kunt over de sluizencomplex fietsen, het is nog geen 10 kilometer om, dus waarom niet?
Na IJmuiden komt de route weer op de Kustroute en gaat langs Driehuis en Santpoort het prachtige duinengebied in. Je komt langs de Ruïne van Brederode: Het kasteel vormde onderdeel van de hoge heerlijkheid Brederode. Een plek met veel geschiedenis, terwijl je twee keer omhoog fietst (ongeveer 25 meter) en weer afdaalt. De Brederode- en Starreberg achter je gelaten langs het in de duinen gelegen Bloemendaal; met villaparken, grote landhuizen en buitenplaatsen. De route bereikt de N200 naar Haarlem. Voor je het weet fietsen we tussen het winkelend publiek op de Oude Groenmarkt langs de Grote of Sint Bavokerk.
De Grote of St.-Bavokerk (Historisch Sint-Bavokathedraal) is een laatmiddeleeuws kerkgebouw in de Nederlandse stad Haarlem, gelegen aan de Grote Markt. Hij was tot de Reformatie gewijd aan Sint-Bavo. De middeleeuwse kruiskerk (bouwperiode 1370-1520), die midden in het oude centrum van de stad staat, is opgetrokken in de Brabants gotische bouwstijl. Op de kruis van transept en schip staat een ruim 78 meter hoge houten, met lood bedekte, laatgotische vieringtoren. De kerk behoort tot de ‘Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg’ uit 1990.
bron wikipedia
We steken de Spaarne over en komen langs de Amsterdamse Poort (1486). Wederom een stuk Hollands Glorie. De poort staat aan het einde van de Spaarnwouderstraat en de oude route van Amsterdam naar Haarlem. Van de oorspronkelijk 14 stadspoorten is deze de enige nog overgebleven. Een stukje verder langs de Spaarne kom je op de Papentorenvest langs De Koepel. Een voormalige strafgevangenis, gebouwd begin 1900 en nu een rijksmonument. Via de Oudeweg verlaten we de stad richting Haarlemmerliede (r106) en gaan langs de Binnenliede naar Spaarnedam. De route gaat deze plaats niet in, maar als je het beeld van Hans Brinker wilt zien, moet je even de IJdijk op.
De held van Haarlem is een verhaal uit 1850 over de zoon van een Haarlemse sluiswachter die op een stormachtige middag een klein gaatje in een dijk in Haarlem ontdekt. De jongen weet dat als er water door blijft stromen het een steeds groter gat kan worden, dat tot een dijkdoorbraak kan leiden. Hij aarzelt geen moment en met zijn vinger houdt hij het gat dicht. Een avond en een nacht lang verdedigt hij zo, letterlijk met blote handen, stad en land tegen de dreigende zee.
bron Wikipedia
In het buitenland een bekend symbool van onze strijd tegen het water. Omdat toeristen vergeefs op zoek waren naar de locatie van het verhaal werd het in Spaarndam geplaatst. We fietsen door over de r104 naar de veerpont Spaarndam-Buitenhuizen en steken het Noordzeekanaal over op weg naar Zaandam. Net na de Oude Haven fiets je langs het Czaar Peterhuisje. Een houten huis gebouwd in 1632 met schilderijen en memorabilia van incidentele gast Peter de Grote. We blijven langs de Zaan fietsen en steken na het spoor de waterloop over naar Koog aan de Zaan. Voor Zaandijk heb ik een T-splitsing gemaakt; rechtsaf ga je naar de Zaanse Schans om 1,5 kilometer op de Kalverringdijk te fietsen. Heen en weer, dus 3 kilometer ongeveer tot aan het Molenmuseum, maar eigenlijk is dit een stuk al een openlucht museum wat zeker een aantal mooie foto’s oplevert.
De Zaanse Schans is een in 1963 opgerichte historische Zaanse buurt in de gemeente Zaanstad met daarheen verplaatste rijksmonumentale houten gebouwen en industriemolens uit de Zaanstreek. In de loop der tijd is het aangevuld met diverse cultuurhistorische musea, ambachtswinkels en horeca. Het ligt in de Kalverpolder, een beschermd veenweidelandschap aan de Zaan, tegenover het dorp Zaandijk. Dit architectonische reservaat voor Zaanse houtbouw is vanwege de architectuurhistorische en landschappelijke waarde een beschermd dorpsgezicht. Het ontwikkelde zich tot internationale toeristische bestemming
bron Wikipedia
links: de Amsterdamse Poort in Haarlem en rechts van boven naar beneden: Hans Brinker, Czaar Peterhuisje, De Zaanse Schans
Terug over de Zaan, naar Westzaan en langs Assendelft naar Heemskerk. Na het sportcomplex Assumburg gaan we de Tolweg voor een bezoek aan Slot Assumburg. Je kunt goed in de tuinen even bijkomen terwijl je kijkt naar dit gebouw. De kracht die het kasteel uitstraalt, is meer schijn dan werkelijkheid. Het is in feite een imitatie van een middeleeuws kasteel. De dunne muren zouden een beleg niet hebben kunnen doorstaan. Een dergelijk kasteel wordt doorgaans coulissenkasteel genoemd. We rijden terug naar De Baandert en slaan linksaf. Om het landgoed Marquette heen kom je weer terug op het startpunt.
terrein: 65% fietspad 34% weg 0.9% onverhard 1x overtocht met veerboot
landschap: meest bebouwd/steden, rest polder
sfeer: druk (autoverkeer en toeristen) stad Haarlem; Zaanse Schans
navigatie: tegen een kleine vergoeding stuur ik een GPX bestand
Fietskriebels 