Welkom !
Fietskriebels vertelt over fietsreizen in binnen- en buitenland. Ik neem je mee via blogs, vlogs en de podcast; Kijk rond, reageren mag en kom gerust later nog eens terug.
Beleving: een grote diversiteit van regio’s, steden en beelden
Bereikbaarheid: NS station Tilburg
Veiligheid: meest vrije fietspaden of autoluwe wegen
Parcours: veel hoogte verschillen met als top de Simplonpas, maar ook langs rivieren waarin -inclusief rondje Piëmonte- vlak wordt gereden
Code: TG
Een reis door het hart van West-Europa naar de Italiaanse Rivièra
Proloog
Het traject valt uiteen in 3 gedeeltes. Het eerste gedeelte volgt de route van het eerste deel van ‘onbegrensd fietsen van Amsterdam naar Venezië’ terwijl het tweede gedeelte gebruik maakt van ‘Fietsen naar de Rivièra.‘ Beide van Benjaminse. (NB de route naar Venetië is inmiddels vervangen door Rome deel 1). Dit laatste gedeelte heeft als eindbestemming Nice. Ik heb gekozen voor Genua, omdat ik de zomervakantie verderop in Italië zal doorbrengen. Nice en de Provence komen wellicht later weer in zicht. Dit betekent dat het derde onderdeel de kustlijn, de Rivièra volgt richting Genua. Bovendien is Genua een interessante havenstad om te ontdekken.
Deel 1 Tilburg – Bern +/- 850 km
Deel 2 Bern – Turijn +/- 360 km
Deel 3 Turijn – Genua +/`310 km
routekaart van Tilburg naar Genua
Op basis van een ‘voorcalculatie’ is de totale afstand 1520 km
Korte omschrijving van het traject
Tilburg – Bern
De route voert geleidelijk door afwisselende landschappen van de Kempen en Haspengouw naar de Ardennen. Het is de oude route naar het zuiden. Tegenwoordig wordt meest gebruik gemaakt van de Vennbahn, die is sneller en vlakker. Doch die heb ik al gereden (zie Maastricht – Basel) in 2014. Ik kies voor het onbekende, waarbij de Ardennen dwars worden doorsneden. Meer klimmen, niet steiler, wel vaker; zo voorspelt Benjaminse. Maar ook met mooie vergezichten.Van Luxemburg gaat het verder naar Frankrijk. In de Lotharingen neem ik, afwijkend van de route het fietspad langs de Moezel naar Metz en Nancy. Hiermee omzeil ik het (hier uitgestorven) platteland en een stuk doublure van de in 2014 gereden route. De zuidelijke Vogezen worden over een fietspad bereisd. Ook aan de andere zijde in de Elzas voeren fietspaden verder naar de doorsteek van de Jura om af te dalen naar het meer van Biel en de eindbestemming van dit deel in Bern.
aan de Maas bij Hoei
Bern – Turijn
Voordat ik afdaal naar de Italiaanse Riviera reis ik een stuk door de Regio Piemonte, met als hoofdstad Turijn, het einddoel van dit deel. Een groot aantal verschillende landschappen passeert; Berner Oberland, de Alpen, na de Simplon Italië in en door de rijstvelden in het bovendeel van de Po-vlakte. Om de hoofdstad van Piemonte te bezoeken, sla ik van de hoofdroute af naar Turijn. Hiervoor maak ik een ‘omweg’ van zo’n 215 km. Dit is niet erg, want het is hier langs de Po en verder, voornamelijk vlak. Terwijl de hoofdroute op en neer door de Monteferrato koerst. Door eerder af te slaan zie ik alleen het noordelijke en meest zuidelijke hiervan. Dit gebied kent loeisteile hellingen en de dorpen liggen, zoals eerder ondervonden, op de toppen. Na de Ligurische Alpen, verderop in deel 3 is het gedaan.
Turijn
Turijn – Genua
Na Turijn komt het traject in een halve cirkel weer terug op de hoofdroute bij Barolo, waar de wijnvelden op de heuvels van de Monteferrato en Langhe liggen. Hier rij ik verder zuidwaarts in de heuvels van de Alta Langa. Dit is een plateau dat van noord tot zuid worden doorsneden door diepe dalen; en fiets door het dal van de Belbo. Terwijl Benjaminse koers zet op Albenga en daarna Nice, wil ik westelijker blijven om dichterbij Genua de Bloemenrivièra te bereiken. Door nu een eigen route te rijden loop ik 35 km in. In plaats van Albenga, kom ik nu uit in de havenstad Savona.
Piazza delle Erbe
Een goed fietspad schijnt er nog niet te zijn en de ANWB raadt het fietsen langs de kustweg simpel af. Toch is het vaker gedaan en het rijden op de regionale strada provinciale doe ik níet voor het eerst. Na meer studie ontdek ik zelfs dat ‘Bikeline’ in hun ‘Radtourenbuch’ een heuse Clicovia Tirrenica langs de kust laat lopen. Een ‘fietspad’ dus die doorloopt tot onder Grosseto! Desalniettemin is voorzichtigheid geboden en misschien zijn er inmiddels meer fietsvoorzieningen aangebracht en valt het toch wel mee. Aan mijn eind van de Rivièra delle Palme lonkt de hoofdstad van La Liguria: Genova. De stad heeft veel bezienswaardigheden, een bruisend straatleven, prachtige palazzi, musea en kerken. In de 2004 was het de culturele hoofdstad van Europa. De oude haven werd in die tijd omgetoverd tot een aantrekkelijk gebied.
Genua; zicht op de haven
Hoogtepunten van de route
Turnhout; hoofdstad van de Kempen
Zoutleeuw; monumentaal stadshart, hierna de Haspengouw
Huy/Hoei; met citadel boven de stad aan de Maas
Durbuy; kleinste stad van Europa, sfeervol met 17e eeuwse huizen en slot
La Roche en Ardenne; in het hart van de Ardennen met slotruïne
Bastogne; streekcentrum en bekend van het Ardennenoffensief en wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik (en natuurlijk het koekje)
Luxemburg; hoofd- en vestingstad van het Hertogdom
Nancy; de mooiste stad van de Lotharingen, kunstenaarsstad (glasblazerijen)
Col d’Oderen op 884 m (een pas over de Vogezen)
Thann; sfeervol stadje aan het begin (of einde) van de Elzasser Wijnroute
Col des Rangiers op 834 m (Jura)
Bielersee; dit grote meer (39 m2) vormt de grens tussen de Jura en het Molassegebied van het Merenland
Biel/Bienne; tweetalige stad waar de Aare uit het meer van Biel stroomt, mooie Altstadt
Bern; hoofdstad van Zwitserland; robuuste en middeleeuws karakter; Zytglokkenturm
Simplonpas (passo del Sempione); verbindt het Rhônedal (Wallis) met het Val d’Ossola (provincie Verbano) in Italië. Hoogte is 2005 meter. Vanaf Brig is het 20 km lang omhoog, met 6 tot 11 % stijging. Deze bergpas werd al in de vroege Middeleeuwen gebruikt als handelsweg tussen Italië en Frankrijk. Napoleon heeft hem vernieuwd.
Lago d’Orta; het meest westelijk gelegen meer van Italië en is het kleine zusje van het Lago Maggiore. De meren zijn met 2 rivieren met elkaar verbonden. Isola San Giullo heet het eiland waarop een Romaanse Basiliek staat.
De rijstvelden van de PO-vlakte; het belangrijkste rijstproductiegebied van Europa (oa voor de risotto)
Turijn; hoofdstad van de regio Piëmonte en van het vroegere koninkrijk van Savoie; veel paleizen en kastelen in de stad. Ook bekend van de ‘lijkwade van Turijn’ in de Duomo di San Giovanni is een replica te zien. De eetcultuur ‘slow food’ is hier een begrip. De ‘Mole Antonelliana’ is het symbool van de stad; een bijzondere toren waar vanuit je de gehele stad overziet
Barolo; de bekende wijn (gemaakt van de Nebbiolo-druif) komt hier en in dit wijngebied vandaan, draagt de bijnaam: ‘wijn van koningen en koning van de wijnen.’ Onbetaalbaar, maar toch…
Genua; hoofdstad van de regio Liguria, de grootste havenstad van Italië en de tweede van de Middellandse Zee. Karakteristiek zijn de nauwe straatjes; een deel van het ‘centro storico’ is UNESCO werelderfgoed. Naast het middeleeuwse centrum is een deel gebouwd in de 16e en 17e eeuw, hier staan de stadpaleizen aan de Via Garibaldi. De oude haven ‘Porto Antico’ is gerestaureerd. Genua is tegen de heuvels aangebouwd; met de kabeltrein ‘funicolare’ kun je omhoog voor een mooi uitzicht over de stad. Maar je kunt natuurlijk ook met de fiets…
Ik heb het niet verzonnen. Het zijn de woorden van Ilja Leonard Pfeijffer. Hij ziet eruit zoals ik hem mij voorstelde; een imposante man, waarbij statig en impressief bij mij opkomen. Van deze krachtige persoonlijkheid, schrijver en dichter, las ik…
De kleine, grote dag is aangebroken. De trein rolt bijna geruisloos het station van Tilburg en de toekomst binnen. De afgelopen weken voelde ik de spanning al stijgen. Navenant de trein het eindpunt nadert en de widget, hieronder aan de…
Man bijt hond Op camping Het Hof van Eden is voor allen plaats. Niet alleen voor luidruchtige Fransen, nee ook voor hun viervoeters. En daarmee bedoel ik niet dat iedere gast een hond heeft. Nee, hier is een groepje Fransen…
Ik vertrek van mijn Luna-park camping, maar niet voordat ik broodjes hier op het park heb gekocht. Oh, ze hebben nog veel meer voor onderweg, maar ik zit al zó vol. Ik stond vroeg op, om warm te douchen, want…
Ik liep haar gisteravond tegen het lijf. Ze is tenger en een begin veertiger. 2 kinderen heeft ze bij haar. Ze runt de camping met haar man, later vertelt ze dat ze in Petithan woont. Ze spreekt me aan in…
Wiltz is een mooie plaats maar lastig om te verlaten. Dat zit hem in twee dingen. Ten eerste ligt het tegen een heuvel op. Dat zorgt voor nodeloos klimmen. De camping ligt natuurlijk helemaal beneden en de route gaat verder…
Je ziet het. Ik ben vandaag een Moezelaar. Niet veel heuvels meer, lekker fietsen langs de rivier. Grotendeels dan, want het fietspad is of nog niet klaar, of men vergat de signalering. Daar zijn ze wel goed in, in zoek…
De naam van de route, langs de Moezel richting Nancy is Véloroute Charles Le Temeraire door de Val de Moselle. Die begon al voor Metz. Ik had broer Garmin het punt laten markeren, opdat ik er zó weer naartoe kon…
Dat is het wel langs de rivieren en kanalen vandaag, lekker opschieten de Lorraine uit, de Vogezen in! Ik was ook extra vroeg opgestaan. Zo’n rustdag mag geen trauma worden. Gisteren een beetje slenteren over een bijna verlaten camping in…
Terwijl ik dit nu schrijf zit ik in mijn tentje. De regen komt met bakken uit de lucht. Ook vanmorgen, bij vertrek regende het. De eerste keer deze tocht trok ik mijn regenkleding aan. Gelukkig was het geen harde regen,…
Ik word wakker van stevig beierende klokken. Voor het eerst heb in een keer doorgeslapen. Gisteren kon ik nog een wijntje drinken aan de bar van deze comfortabele camping. (Kosten voor een nacht € 8,30 incl douchen en WC papier…
Denk maar niet dat de weg nu naar de hoofdstad vlak is. Wat is immers wel vlak hier? Ja, de weg langs de Rijn van Basel naar de Bodensee. Maar de rest van Zwitserland niet. Op de ‘nuchtere’ maag direct…
Onderweg door het meest agrarische gebied onder Bern. Het Alpenmassief komt steeds dichterbij en gelijdelijk klim ik naar 1170 meter tot in Kandersteg. In deze regio is de rust terug. Het is trouwens ook het begin van een nieuw traject. Van hieruit fiets ik de route naar de Rivièra.
Met soppende voeten Italië in. Gelukkig ging snel de zon schijnen en droogde het wat op. Onderweg naar Mergozzo werd ik tegen gehouden door Italianen. Ga je naar Mergozzo? Dat kan niet. Er ligt een stuk berg op de weg.…
Gisteravond was er een stel tentenfietsers gearriveerd. Ik zag ze ook in het dorp toen ik daar op het pizzeriaterras at. Vanmorgen sprak ik hen. Het zijn ook Nederlanders en rijden dezelfde Benjaminse route. Dat was heftig gisteren, zei ik,…
Je had vast al begrepen dat ik versleten aankwam, gisteren in Hotel Lido, mooi gelegen aan het meer van Viverone. Ho prenotato con Booking. Com, zei ik bij binnenkomst. Ze wisten het ook. Una signola, sì… dieci minuti. De kamer was nog niet klaar. Ik mocht gaan zitten en kreeg un caffé. Daar knapte ik van op. Ik zat!
Ik maak wat omwegen vandaag. Maar hoe ik ook rij, de bergen met besneeuwde toppen blijven in zicht. De eerste omweg komt door wegomleggingen, de vreselijke verkeersmess rond Turijn. Google Maps kent de fietser niet en stuurt me de autostrada…
Een rustdag bij Turijn, want de camping is in het aanpalende plaatsje. Zou het waar zijn wat ze zeggen over de inwoners van deze oude hoofdstad van het vroegere Koninkrijk? Terwijl ik op de bus wacht denk ik aan een…
Het is de 17e fietsdag en ik ben gisteren de 1500 km grens gepasseerd. Zondag ben ik 3 weken op fietspad. Vandaag en dan nog 2 dagen voor Genua? Het eind komt in zicht. Het vooruitzicht naar mijn eigen bed…
Met een warme en zware dag in het vooruitzicht, dacht ik gisteravond bij die heerlijke Barolowijn om niet te laat te vertrekken.Als ik opsta is de camping nog in diepe rust. Kan al goed merken dat velen vrij hebben. Het…
De laatste meters op de weg die de ANWB afraadt. Het is waar ook de auto’s rijden op de SS1 via Aurelia. Sommige stukken hebben een fietspad, soms door tunnels. Al is het wel vaak zoeken waar de piste begint. En dan houdt het ook opeens op.
Ik beweeg me gewoon mee met het overige verkeer. Het gaat prima. Ze gaan wel om je heen.
Maar ook op de lijst van UNESCO. Althans het Centro Storico. Mijn verwachtingen zijn hoog. Mede door het boek la superba van de alhier gevestigde Nederlandse schrijver/dichter Ilja Leonard Pfeijffer. Die zich overigens laat verontschuldigingen via zijn management; hij is…
De ‘oude’ route naar het zuiden gaat over veel heuvels en bergen. Maar je fietst ook regelmatig langs rivieren, of door dalen met weinig hoogtemeters. Het is een afwisselende route, door diverse regio’s, ieder met hun eigen landschappen en bouw. Daarnaast worden ook mooie kleine en grote steden aangedaan.
Kortom, de plussen zijn: het is een gevarieerde tocht met mooie steden op de route. Zoals: Luxemburg, Metz, Nancy, Bern, Turijn en eindbestemming Genua. Biel is de verrassing als je daar nog niet eerder bent geweest.
Minpunten liggen in die gedeelten waar veel hoogtemeters gemaakt moeten worden. De Simpsonpas viel mij overigens mee, t.o.v. de Cols naar en in de Jura. De route door de Ardennen is ook niet te onderschatten.
De statistieken
Hieronder een tabel waarin o.a. opgenomen afbeeldingen van de dagelijkse hoogteprofielen. Is je beeldscherm kleiner dan de tabel? Scrol dan en vergroot eventueel. Op de laatste regel zijn de totalen opgenomen.
Dag TG
Naar
Km
Km tot
Fiets tijd
Etappe zwaarte
Hoogte profiel
Gem Km/u
Overnachting
0
Tilburg
1
Herentals
78
78
5:02
163/78 2 Licht-
15,5
C. Hof van Eeden
2
Oteppe
100
178
6:31
490/100 4,9 Licht+
15,3
C. L’Hirondelle
3
Melines
75
253
5:26
916/75 12,2 Zwaar
13,9
C. Moulin de Mélines Erezeé
4
Wiltz
66
319
4:37
14,1
C. Park Kaul
5
Alzingen
86
405
5:50
903/86 10,5 Zwaar-
14,7
C. Bon Accueil
6
Metz
81
486
5:28
475/81 5,9 Gem-
14,7
C. Municipal Metz
7
Velle-sur-Moselle
106
592
6:26
456/106 4,3 Licht+
16,5
C. Municipal Velle s/M
8
Remiremont
123
715
7:40
847/123 6,9 Gem
16,0
H. Inter hotel Arum Remiremont
9
Guewenheim
88
803
6:18
974/88 11,1 Zwaar-
13,9
C. de la Doller
10
Tavannes
97
900
7:54
1695/97 17,5 Zwaar++
12,3
C. de Belfond
11
Hinterkappelen
60
960
4:09
739/60 12,3 Zwaar
14,3
C. Bern-Eymatt
12a
Kandersteg
83
1043
6:25
1300/83 15,7 Zwaar+
12,9
12b
Brig
34
1077
1:39
153/34 4,5 Licht+
20,4
H. Ambassador
13
Mergozzo
111
1188
7:12
2541/111 22,9 Zwaar+++
15,4
C. Lago delle Fate
14
Viverone
102
1290
7:12
1216/102 11,9 Zwaar-
14,2
H. Lido
15
Torino
91
1381
5:57
418/123 3,4 Licht
15,3
C. Grinto Moncalieri
16
Villar San Costanzo
123
1504
8:47
684/123 5,6 Gem-
13,9
B&B il Faggio
17
Barolo
69
1573
4:17
452/69 6,6 Gem-
16,0
C. Sole Langhe
18
Savona
84
1657
5:46
1251/84 14,9 Zwaar+
14,5
C. Charly
19
Genua
40
1697
2:39
562/40 14,0 Zwaar+
15,0
C. Villa Doria Pegli
totaal km: gemiddelden:
1.697
89km /dag
115:15 6 uur /dag
Zwaar-
17.252 10,2 hm / km
14,75
C – camping H = hotel B&B = Bed&Br.
Statistieken ‘Fietsen naar de Riviera’
Zwaarte
Het totaal aantal hoogtemeters is 17.252. Per kilometer moet er 10,2 hoogtemeters worden overwonnen. Volgens de regels die de St. Europafietsers hanteert is tot 10 klimmeters per kmboven gemiddeld inspannend. Doch ook diverse etappes zijn Zwaar.
De gemiddelde snelheid is op 14,7 km/uur uitgekomen. Op de zwaarste stukken (zie de tabel) kan men de trein nemen, zodat het hele traject tot aan Genua kan worden gevolgd.
De gereden delen van het rondje Piemonte zijn licht, tot gemiddeld inspannend.
ZoutleeuwMaas bij HuyLuxemburg Simplonpas Simplonpas Grens Frankrijk en Zwitserland GenuaGenua, via Roma TurijnLago d’OrtaPasso di Sempione BernNaar Luxemburg stad DiestBaarle-hertog De start in tilburg
Virtuele tour
Bij enkele fietsdagboekberichten zijn ‘relive’ video’s opgenomen. Als voorbeeld onderstaand traject van Brig over de Simplonpas naar Mergozzo.