France Atlantique – West Frankrijk Route

In ’t Kort:

  • Van Hendaye naar Sluis
  • 20 etappes, 1.814 km, 8.936. hm
  • Zwaarte: (zwaartecoeff 4,9)
  • Beleving: afwisselend van drukke kustplaatsen tot verstilde Normandische valleien; in Vlaanderen door authentieke steden en over jaagpaden
  • Bereikbaarheid: trein of fiets(bus)
  • Veiligheid: Vélodyséee en Loire: veel vrije fietspaden, Normandië en Groene Valleien: meest autoluwe wegen
  • Parcours: over vaak verharde fietspaden of (land)wegen, regelmatig heuvels
  • Code:
    • HN (Hendaye – Nantes: Vélodyssée)
    • NB (Nantes – Boulogne s.m: Normandië)
    • BS (Boulogne – Sluis: Groene Valleien Route west)

Tussen Baskenland, Bordeaux en Zeeuws Vlaanderen

Proloog

Om de westzijde van Frankrijk te doorkruisen op de fiets is deze route ideaal. Het vermijdt het doodlopende stuk in Bretagne en maakt gebruik van 3 doorgefietste routes: de 80% autovrije Vélodysée, vlak en glooiend over gedeeltes van de Normandië en Bretagne-route en tot slot vanaf de Opaalkust naar het vlakke strakke Vlaamse land naar Sluis via de Groene Valleien Route. De laatste twee zijn overigens Europafietsersroutes.

De route bestaat van zuid naar noord uit 3 trajecten:

  • van Hendaye tot Nantes (~870 km)
  • van Nantes naar Boulogne sur Mer (~670 km)
  • van Boulogne naar Sluis (~180 km)
De 3 routes die de noord- en zuidkant met elkaar verbinden

De afstand Hendaye naar Sluis is (op papier) 1.720 km

Korte omschrijving van de route

Omdat ik deze route gebruik als terugkeer route vanuit Spanje, beschrijf ik hem van zuid naar noord. Doch als je de betreffende routeboekjes aanschaft worden deze vanuit Nederland beschreven.

Deel 1 La Vélodyssée

Het eerste traject start vanaf Frans Baskenland en maakt gebruik van La Vélodyssée. Ik kom hieraan vanuit de route uit Madrid en Pamplona, zie Vuelta#2. Een route van Cyclingeurope.nl. Aan overnachtingsfaciliteiten geen gebrek langs deze kustroute. Zo staan er direct al in Hendaye 14 campings ingetekend. We laten de Pyreneeën achter ons en fietsen langs de rotsachtige Baskische kust (met enige klimmetjes) door Baskische badplaatsen. Saint-Jean-de-Lux en Biarritz zijn goede representanten hiervan. Bij Bayonne, rijden we langs de rivier L’Adour en vervolgen de route langs de haven en industrie. Later volgen duingebied en bossen door Hossegor en Léon, om het Étang de Léon heen. Verder langs de Golf van Biskaje, regelmatig klimmend en dalend. Dat klimmen en dalen wordt nog een paar keer herhaald tot dat je Arcachon bereikt. Doch na Dune du Pilot moet je kiezen; links gaat de route via de baai van Arcachon met de veerboot naar Cap Ferret en Le Canon. Of rechtsaf via een langere weg, om de baai heen via Biganos. Dit is de officiële route. Met de boot heb je meer zicht op het bassin, anders niet en fiets je door langs drukke wegen en saaie buitenwijken.

Gereden: juni 2022

De route gaat verder de duinen door richting Soulac-sur-Mer. Na deze badplaats steken we per boot La Gironde over en verlaten we de Côte d’Argent, de zilveren kust. De boot vertrekt ten noorden van Le Verdon-sur-Mer en meert af in Royan. De kust is hier grillig en de route gaat naar een voormalige trambaan naar La Palmyre. Verder naar Marennes, met haar 85 meter hoge kerktoren. Eerst door de bossen, later over brug van de Seudre. Er zijn hier veel oesterkwekers. Via Rockefort, met rijk maritiem verleden naar Rochelle.

De Vélodyssée is onderdeel van Euro Velo route nummer 1

We verlaten de stad langs de spoorlijn in oostelijke richting naar Dompierre-sur-Mer en Andilly via het jaagpad langs het Canal de Marrans à la Rochelle. Via moerasgebied met smalle bruggetjes komen we in L’Aiguillon. Vanaf hier volgt de route weer de kustlijn, langs soms drukke wegen, over fietspaden en boulevards. In Les Sables-d’Olonne is deze boulevards zelfs 3 km lang. Deze stad is de belangrijkste kustplaats van de Côte de Lumière (de kust van het licht). Ruim 30 km noordelijker bereik je Saint-Gilles, dat bekend staat als de vissershaven met de meeste aanvoer van sardines in Frankrijk. Genoeg eetgelegenheden dus hier. Via de drukke badplaats Saint-Jean-de-Monts de attracties achterlatend en over de lange boulevard door de hoge en lage duinen verder naar La Barre-de-Monts. Hier even informeren over Le passage du Gois niet onder water staat, anders via Saint-Urbain naar Beauvoir. Even later fietsen we weer langs de kust en oesterbanken naar havenplaatsje Pornic waar we de Canal de la Haute Perche oversteken. Nog 20 km en we ontmoeten de Loire in Saint Brevin-les-Pins. Hier nemen we afscheid van de Atlantische Oceaan en vervolgt La Vélodysée de route samen met La Loire-a-Vélo tot Nantes. In Trentemoult op de zuidelijke oever steek je over naar Île de Nantes het centrum in.

Deel 2 Normandië

De Vélodyssée gaat nu verder richting Bretagne in. Ik kies een meer noordoostelijke koers naar Normandië. Hiervoor maak ik gebruik van de Europafietsersroute Normandië en Bretagne tussen Ansjovis en Anjou. Deze route zet koers naar Boulogne-sur-Mer vanaf de Loire. De streek waardoor de route richting Angers en Durtal gaat is de Anjou. Een lichtglooiende streek met kastelen, kwekerijen en wijngaarden. Angers ligt nog aan de Loire, we passeren de stad aan de zuidkant. Toch is de stad een bezoek waard, zo lees ik. Wie weet, er zijn ook campings. Bij Sant-Mathurin-sur-Loire verlaat de route de rivier. Het noordelijk deel van de Anjou is bosrijk met veel plattelandskerkjes. Ten zuiden van Durtal is het Forêt de Chambiers, toegankelijk voor de wandelaars en fietsers. Een van de laatste kastelen passeren we nu. Verder noordwaarts steken we de rivier de Sarthe over in Parcé-sur-Sarthe.

Het volgende traject gaat over Alpes Mancelles met als hoogste punt op 400 meter gelegen in het Forêt d’Ecouves die je vanuit het zuiden geleidelijk klimt. Dan is het snel afdalen (10%) over 500 meter naar Sées. Het gebied kenmerkt zich door zandstenen huizen in de dalen, charmante stadjes en romaanse kerkjes. De torens van de kathedraal van Sées steken hoog boven het landschap uit en is een bezoekje waard. De route gaat door deze bisschopsstad. Ten noorden van Sées rijdt de route langs de A28 over de D50 die we volgen tot Saint-Evroult, waar ruïnes staan van een oude abdij. Het dalen en stijgen is na Notre-Dame-du-Hamel grotendeels voorbij. Hier ligt ook de grens tussen Haute-Normandië en Basse-Normandië. De route (hier Valée de la Charentonne) daalt nu naar Bernay. Tussen Broglie en Bernay over een oude spoorlijn een zogenaamde Voie Verte. Bernay is een regiostad, met alle faciliteiten en een oude kern. We volgen de Valée de Risle naar Brionne en Pont-Audemer.

Na Appeville verlaten we de Risle richting de Seine. Na Routot rijden we het Parc naturel des Boucles de la Seine Normande in. Na de oversteek met veerpont van de rivier komen we langs de benedictijnse abdij uit 654 bij Jumièges. Vanaf de Seine gaan we weer richting de zee. Eerst klimt de route naar het (kalksteen)Plateau van de Caux, naar Yerville. Dalend naar Gueures en het vallei van de Saâne. Vanaf Martin-Église naar Touffreville-sur-Eu via een groot landbouwgebied waar je, even van de route af, bij Criel-sur-Eu zee, krijtrots en kiezelstrand ontmoet. Meer van dat vind je even verderop bij le Tréport aan de uitloop van de Bresle. De route komt er langs en gaat door Eu. Dan volgen de laatste 120 km naar Boulogne. Eerst door rustige boerendorpjes naar St. Blimont en verder naar Saint-Valery-sur-Somme, aan de baai van de Somme dus, die sinds 1994 beschermd natuurgebied is. Ultiem leefgebied voor vogels met la slikke en le schorre. Dit middeleeuwse kuststadje verlaten we naar Noyelles-sur-Mer en ruilen badplaatsen om voor eiken- en beukenbos naar Vironchaux. We komen nu in Vallée de l’Authie, waar je bij het dorpje Argoules de Abbaye de Valloires treft. Een herbouwde abdij uit de 12e eeuw. Naar Roussent steken we de rivier over en steken we door naar Montreuil-sur-Mer. Een historische havenstadje.

Voor Boulogne-sur-Mer moet bij Samur behoorlijk worden geklommen en omdat hier ook de Groene Valleien Route aansluit bij Doudeauville (5 km voor Samur)

Deel 3 Naar het Vlakke Vlaamse Land

We gaan richting Le Wast en onder Calais langs door een groot natuurpark Parc Regional des Caps ed Marais d’Opale. Een van de laatste heuvels moet hier worden beslecht. Er zullen nog drie kleinere volgen. Na de oversteek van de A25 is het nog 10 km voor we Vlaanderen bereiken in Oost-Cappel. Diksmuide is al wat groter en Brugge steelt de show. De route gaat er mooi doorheen. Nog een kilometer of 15 en dan steken we de Nederlandse grens over, zo’n kleine 1.800 km na Spanje.

Hoogtepunten

Onderstaande lijst is opgesteld niet met de intentie om volledig te zijn, maar om je een indruk te geven van de bezienswaardigheden op of bij de route.

  • Saint-Jean-de-Lux: vormt samen met het aangrenzende Cibourne de belangrijkste vissershaven van Frans Baskenland, met de vangst van sardines, heek en tonijn. Op 9 juni 1660 vond hier het huwelijk plaats tussen Lodewijk XIV van Frankrijk en Maria Theresia van Spanje. De kerk Saint-Jean-Baptiste dateert uit de 15e eeuw en was de plaats van het koninklijk huwelijk in 1660. Het monumentale retabel uit verguld hout dateert uit 1669. Zoals de gewoonte is in de streek bestaat de kerk uit een beuk met aan de zijkanten houten gaanderijen. De torenspits van de kerk werd vernield door een blikseminslag in 1706 en werd nooit vervangen.
  • Biarritz was een bloeiende vissershaven in de middeleeuwen, vooral bekend voor de walvisvangst. Symbolisch voor de stad is de beeltenis van een walvisvaarder boot in het stadsschild. werd een bekende badstad vanaf de negentiende eeuw. Bekende badgasten in de beginperiode waren Napoleon Bonaparte (in 1808), Maria Carolina van Bourbon-Sicilië (in 1828) en Victor Hugo. Biarritz kwam nog meer in de belangstelling toen keizerin Eugénie besloot om er haar vakantieoord van te maken nadat ze er twee maanden had verbleven in 1854 en toen Napoleon III er een paleis liet bouwen. Dit zorgde ervoor dat Biarritz een centrum werd voor de Europese adel en gekroonde hoofden, wat haar de titel «la reine des plages et la plage des rois» (de koningin van de stranden en het strand der koningen) opleverde
  • Soulac-sur-Mer: in deze badplaats vind je de Romaanse basiliek Notre-Dame-de-la-Fin-des-Terres, Unesco-Erfgoed en belangrijk godshuis voor pelgrims onderweg naar Santiago. De marmeren zuilen komen uit een Romeinse tempel
  • Royan  is aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zwaar gebombardeerd. De stad werd hierbij voor circa 95% verwoest en is na de oorlog herbouwd. Dit heeft ervoor gezorgd dat de aanblik van Royan modern is. De Onze-Lieve-Vrouwekerk van Royan getuigt hiervan, een kerk van beton die de vorm heeft van een schip
  • La Rochelle De stad is met het eiland Île de Ré verbonden door een 2,9 kilometer lange tolbrug, die in 1988 werd voltooid. De haven ligt aan een zeestraat, de Pertuis d’Antioche.
  • Rochefort: gesticht in de tiende eeuw en werd een belangrijke haven, in de 16e eeuw centrum van Hugenoten. De stad heeft de gebouwen van weleer goed weten te bewaren en is een van de meest schilderachtige steden aan de Atlantische kust, rijk aan stedenschoon, wat geholpen heeft bij het bevorderen van het toerisme. In 2013 werd het 14e-eeuwse stadhuis, het oudste van Frankrijk, getroffen door een brand die de daken en het houten schrijnwerk vernielde. Er volgde een restauratie van drie jaar.
  • Nantes: Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de stad zwaar beschadigd. Toch zijn in de stad nog tal van historische bezienswaardigheden bewaard gebleven. De kathedraal van Nantes geldt als een gotisch bouwwerk, hoewel de bouw, die begon in 1434, pas eindigde in 1893. In de kathedraal staat de graftombe van Frans II, hertog van Bretagne, en zijn gemalin. Dit beroemde renaissancekunstwerk van de beeldhouwer Michel Colombe (1430-1513) stamt uit het begin van de 16e eeuw. Na de oorlog werd de bijna geheel verwoeste kerk gerestaureerd. In januari 1972 werd de kathedraal door brand ernstig beschadigd. In juli 2020 brak opnieuw brand uit in de kathedraal, waarbij onder meer het 17e-eeuwse orgel verloren ging. Een ander belangrijk bouwwerk is het hertogelijk kasteel Château des ducs de Bretagne, dat dateert uit de 10e eeuw en in 1466 door Frans II werd herbouwd. In het kasteel is onder meer gevestigd het Musée des Arts Décoratifs.
  • Angers is een industriestad met ruim 152.960 inwoners (2017). De gehele agglomeratie telt bijna 250.000 inwoners. De inwoners worden Angevijnen (Angevins) genoemd. De stad stamt uit de Romeinse tijd en is gebouwd op de oevers van de Maine. De wijk naast de rivier is bekend vanwege de bloemenmarkten. De stad noemt zichzelf ook wel de meest bloemrijke stad van Europa. De stad heeft veel brede, rechte straten en parken. Het accent van de Angevijnen wordt door de Fransen gezien als het zuiverste Frans.
  • Sées Met de bouw van de huidige kathedraal werd begonnen in 1210. In het begin van de 14e eeuw werd de kathedraal afgebouwd en ingezegend. Tijdens de Honderdjarige Oorlog en de Hugenotenoorlogen raakte de kathedraal beschadigd. In de 18e eeuw was de staat van het gebouw zo slecht, dat de kathedraal gesloten werd. De volgende eeuw werd voor de kathedraal dan ook gekenmerkt door vele restauratiewerkzaamheden
  • Montreuil-sur-Mer: was lange tijd een versterkte plaats; hiervan getuigt nog de Citadel van Montreuil. De citadel ligt op 50 meter hoogte t.o.v. het omringende landschap dat voor een deel bestaat uit moerassen. De vroegere toegangspoort tot de stad ligt onder de citadel. De citadel is een verzameling van vestingwerken, torens en resten van kastelen die deels stammen uit de tijd voor de bouw van de citadel (1567).
  • Brugge Het historisch centrum is als middeleeuwse stad opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is eivormig en ongeveer 430 hectare groot. De volledige gemeente heeft een oppervlakte van ruim 14.099 hectare, waaronder zo’n 1.075 hectare gewonnen op de zee, bij Zeebrugge. De stad telt ruim 118.000 inwoners; ongeveer 20.000 daarvan wonen in de binnenstad. De inwoners van Brugge worden Bruggelingen genoemd. Brugge is vooral bekend als een historische stad met veel cultureel erfgoed. Het historisch centrum is goed geconserveerd, in het bijzonder het middeleeuws stratenpatroon en patrimonium. Het huidige uitzicht van de binnenstad is ook beïnvloed door de belangstelling voor de neogotiek in de 19e eeuw, die resulteerde in de ‘neo-Brugse stijl’, gaande van neogotiek tot eclecticisme. Veel gebouwen werden toen verfraaid, gerestaureerd, herbouwd of nieuw gebouwd in deze stijl.[6] De reien, de geschiedenis, de archeologische vondsten, maar ook de winkelstraten lokken dagelijks heel wat mensen naar deze stad. In ruime mate te voet, maar onder andere ook per fiets(koets), paardenkoets of -tram, met City-Tourbusjes of met bootjes op de reien kan de Brugse binnenstad verkend worden.

Van dag tot dag

D.m.v. het fietsdagboek

Epiloog

Plussen en Minnen

La Vélodysée:

Het totale traject geeft een mooi beeld van de Franse Atlantische Kust. Diverse kustplaatsen worden afgewisseld met grote gedeelten laagland, waar de nu ingepolderde moerassen je recht en strak doorheen leiden. Daarnaast zijn er ook lange gedeelten duin- en bosgebieden. Hier moet je wel rekenen op meer klimmen en minder afwisselend landschap. Sommige ‘dorpjes’ langs de kust lijken meer op nederzettingen om badgasten te behagen.

De plussen: voldoende overnachtingsvoorzieningen, grotendeels bewegwijzerde route, mooie kusttrajecten met ook grotere badplaatsen (gezellige boulevards), aantal hoogtemeters is gering. De minnen: door de vele steile korte duinklimmetjes is het gevoelsmatig zwaar. Diverse trajecten zijn monotoon (langs meren, polders en aangelegde bossen) en minder geschikt voor gezinnen, de fietspaden zijn op diverse plekken slecht (kuilen of stoepen) of gevaarlijk (zigzag op dezelfde wegen), de bewegwijzering is niet identiek (elk departement gebruikt eigen route-aanduidingen) en ontbreekt of is slecht te zien. Navigatie is nodig om makkelijk door te kunnen fietsen.

Normandië (tussen Ansjovis en Anjou):

De route begint bij Nantes en gaat na de Loire naar het noorden door Normandië. Dit laatste gedeelte voert door mooie heuvels, die wat meer inspanning opleveren. Daarmee is dit gedeelte een mooie aanvulling op het wat monotonere kustgedeelte. In het noordelijkere gedeelte (achter Calais) is het stiller en zijn de dorpen ingetogen. Ten zuiden hiervan is meer leven en leveren de vakwerkhuizen en de vele snelstromende riviertjes een romantischer beeld.

De plussen: een gezellige route eerst langs de Loire en daarna door ‘hoog-en laag Normandië’ wat de fietsdagen steeds een ander karakter geeft. Nantes is de grootste plaats op de route, maar ook kleinere zijn aantrekkelijk. Het voorzieningen niveau is, op het noorden na, goed. Je komt door mooie groene valleien met rivieren. Ik vond het een verrassend mooie route.

De minnen: er route vraagt soms meer inspanning, met name in en voor de Alpes Mancelles. In de noordelijkste regio zijn de faciliteiten karig en de dorpen niet verlaten, maar wel stil.

Groene Valleien West

Dit is slechts een klein traject om naar de hoofdroutes toe te rijden, of om weer in Nederland te komen. Je komt door verstilde Franse dorpen en drukkere bourgondische Vlaamse steden. Het geeft een goed gevoel van de eigenheid van de regio’s. Zowel aan de Vlaamse als Zeeuwse kust (maar ook meer landinwaarts) zijn voldoende faciliteiten. Route is over stille landwegen of over de goede Belgische infra.

De Statistieken

Hieronder een tabel waarin o.a. opgenomen afbeeldingen van de dagelijkse hoogteprofielen. Is je beeldscherm kleiner dan de tabel? Scrol dan en vergroot eventueel. Op de laatste regel zijn de totalen opgenomen.

Dag
HN
NaarKmKm
tot
Fiets
tijd
Etappe
zwaarte
Hoogte
profiel
Gem
Km/u
Overnachting
0Hendayezie dagboek
berichten
C.Ametza
1 Vieux-Boucan94946:27605/94
6,4 Gem-
14,5C. Les Chenes
2Parentis-en-Born1001945:58278/100
2,8 Licht
16,7C. Pipion
3Ares972916:08310/97
3,2 Licht
15,7C. Pasteur
4Montalivet-les-Bains933845:52156/93
1,7 Licht-

15,8C. Municipal De L’Ocean
5Marennes Plage834675:28217/83
2,6 Licht
15,2C. Au Bon Air
6Puilboreau1035707:17247/103
2,4 Licht
14,1H. Classe La Rochelte Nord
7St. Vincent sur Jard926626:12149/92
1,6 Licht-
14,9C. La Pied Girard
8St. Jean de Monts897516:36273/89
3,1 Licht
13,5C. La Buzeliere
9St. Michiel Chef Chef868376:22347/86
4,0 Licht+
13,5C. Bel Esser
10Nantes839196:10277/83
3,3 Licht
13,4C.de Nantes
totaal km:
gemiddelden:
919
92km
/dag
62:35
6 uur
/dag
Licht2.860
3,1 hm / km

14,82
C – camping
H = hotel
B&B = Bed&Br.
Statistieken ‘Atlantische Kustroute’
Dag
NB
NaarKmKm
tot
Fiets
tijd
Etappe
zwaarte
Hoogte
profiel
Gem
Km/u
Overnachting
0Nanteszie dagboek
berichten
1Montjean-sur-Loire74744:55121/74
1,6 Licht-
15,0C. Paradis
2Durtal961706:41362/100
3,6 Licht
14,4C. Les Portes d’Anjou
3Sillé le Gauillaume922627:001051/92
11,4 Zwaar-
13,1C. De Stille
4Sées703325:34960/70
13,7 Zwaar

12,5C. Le Clos Normand
5Fontaine la Soret904206:43729/90
8,1Gem
13,4C. L’escale du Bohain
6Le Torp-Mesnil965167:17745/96
7,8Gem
13,2C. Le Calme
7Friaucourt815976:21624/81
7,7Gem
12,7C. Oiseaux
8Parenty / Bezinghem876866:30522/87
6 Gem-
16,0C. Erl les Aulnes
totaal km:
gemiddelden:
686
86km
/dag
51:03
6 uur
/dag
Gem-5.115
7,5 hm / km

13,45
C – camping
H = hotel
B&B = Bed&Br.
Statistieken ‘Normandië’
Dag
BS
NaarKmKm
tot
Fiets
tijd
Etappe
zwaarte
Hoogte
profiel
Gem
Km/u
Overnachting
0Bezinghemzie dagboek
berichten
1 Lo-Reninge1191198:02863/119
7,3 Gem-
14,8Kamer
2Sluis / Breskens902085:4298/90
1,1 Licht-
15,7
totaal km:
gemiddelden:
208
104km
/dag
13:44
7 uur
/dag
Licht+961/208
4,6 hm / km

14,85
C – camping
H = hotel
B&B = Bed&Br.
Statistieken ‘Groene Valleien west’

Zwaarte

Het totale traject is gemakkelijk met enige inspanning (Licht+). In delen:

  • La Vélodyssée: 919 km 2.860 hm is een gemakkelijke route (zwaartecoëff Licht 3,1). NB: In het zuiden is het Baskenland zwaarder en regelmatig leveren de duinen zware stukken op.
  • Normandië (incl. langs de Loire): 686 km 5.115 geeft een zwaarder beeld; zwaartecoeff is 7,5 (licht) gemiddeld inspannend
  • De Groene Valleien Route (west) door Noord Frankrijk en (Zeeuws)Vlaanderen is 208 km met 961 hm. Dit is een gemakkelijk met enige inspanning te fietsen traject (zwaartecoeff is 4,6)

Fotogalerij

Virtuele tour

Alle video’s zijn opgenomen bij de betreffende dagboekberichten. Hieronder een voorbeeld:

Bronvermelding

1 reactie

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.